ડાયાબિટીસ ધરાવતા લોકોને બ્લડ સુગર જાળવી રાખવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. આ માટે તેમણે પોતાના ખાવા-પીવાનું ખાસ ધ્યાન રાખવું પડશે. ડાયાબિટીસ ધરાવતા લોકોને ફળો અને શાકભાજી ખાવાની પણ સલાહ આપવામાં આવે છે કારણ કે તે બ્લડ સુગરને જાળવી રાખવામાં મદદ કરે છે.
જો કે, ફળોમાં કુદરતી શર્કરા અને કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ પણ હોય છે, તેથી આહાર સારી રીતે સંતુલિત હોવો જરૂરી છે. દરેક ખોરાકમાં ગ્લાયકેમિક ઇન્ડેક્સ (GI) હોય છે જે દર્શાવે છે કે તે ખોરાક કેટલી ઝડપથી રક્ત ખાંડને અસર કરશે. સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, વસ્તુનો ગ્લાયકેમિક ઇન્ડેક્સ જેટલો ઓછો હશે, તેટલી ધીમે ધીમે તે બ્લડ સુગરમાં સમાઈ જશે. GI નું માપન 0 થી 100 સુધીનું છે. આ આંકડો જેટલો ઊંચો છે, તેટલી ઝડપથી ખાંડ લોહીમાં પ્રવેશ કરશે. તરબૂચમાં લગભગ 72નો GI હોય છે અને સામાન્ય રીતે 70 કે તેથી વધુનો GI ધરાવતા કોઈપણ ખોરાકને ઉચ્ચ ગ્લાયકેમિક ઇન્ડેક્સ તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે.
120 ગ્રામ તરબૂચનો ગ્લાયકેમિક ઇન્ડેક્સ લગભગ 5 છે, તેથી તાજા તરબૂચ ખાઈ શકાય છે, પરંતુ ડાયાબિટીસવાળા લોકો માટે તરબૂચનો રસ પીવો સારો માનવામાં આવતો નથી કારણ કે રસનો ગ્લાયકેમિક ઇન્ડેક્સ વધારે હોઈ શકે છે. ઘણા સંશોધકો માને છે કે કોઈપણ વસ્તુના ગ્લાયકેમિક લોડ (GL)ને પણ ધ્યાનમાં લેવું જોઈએ. ગ્લાયકેમિક લોડ ગ્લાયકેમિક ઇન્ડેક્સ અને કાર્બોહાઇડ્રેટ સામગ્રીને ચકાસીને માપવામાં આવે છે.
નિષ્ણાતો કહે છે કે કંઈક ખાવાથી બ્લડ સુગર કેટલી વધશે, તેનો ગ્લાયસેમિક લોડ પરથી સાચો ખ્યાલ આવી શકશે. જે ખોરાકનો ગ્લાયકેમિક લોડ 10 કરતા ઓછો હોય તે નીચા ગણવામાં આવે છે, 10-19ને મધ્યમ અને 19થી વધુને વધુ ગણવામાં આવે છે. તરબૂચનો ગ્લાયકેમિક ઇન્ડેક્સ 72 ની નજીક છે પરંતુ 100 ગ્રામ તરબૂચનો ગ્લાયકેમિક લોડ 2 છે. એકંદરે, જો તરબૂચને યોગ્ય માત્રામાં ખાવામાં આવે તો તે ડાયાબિટીસમાં પણ નુકસાન કરતું નથી.
